Dr. Mahmut TOKAÇ
6197 sayılı Kanun’da değişiklik yapılması için Meclise verilen teklifler 26 Nisan Perşembe günü TBMM Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu’nda ele alındı. TEB’in bu süreçte Teklif’te herhangi bir değişiklik yapılmaması yolunda ısrarlı tutumuna karşı Komisyonun tavrı merak konusu idi. Sayın Sağlık Bakanının Teklif’in özüne dokunmaksızın değerlendirilmek üzere Alt Komisyona havalesini önermesi ile Komisyon tarafından Alt Komisyona gönderilmişti. Sayın Mehmet DOMAÇ başkanlığında 27 Nisan Cuma günü toplanan Alt Komisyonda küçük değişikliklerle birlikte benimsenen Teklif, bu hafta Sağlık Komisyonunda tekrar görüşülecek. Aynen benimsenmesi halinde Meclis Genel Kuruluna gelerek yasalaşacak.
“TBMM’ye Sunulan 6197 Değişiklik Teklifinin Değerlendirilmesi” başlıklı geçen yazımızda belirttiğimiz eksikliklerin bir kısmı Teklif’in Alt Komisyondan geçen şeklinde düzeltilmişse de bazı önemli olduğunu düşündüğümüz düzeltmelerin yapılmamış olduğunu müşahede ettik.
TEB’in Teklifte değişiklik yapılmaması yönündeki ısrarının ardında yatan endişeyi anlamakla birlikte Alt Komisyonda yapılan değişiklerin ne kadar isabetli olduğu, yapılması gereken diğer değişikliklerin yapılmasında da aslında bir sakınca olmadığının anlaşılmış olması gerekirdi.
Alt Komisyonda yapılan değişikliklere örnekler verecek olursak;
1. Maddedeki Eczacılık tanımına Teklifte yer almayan “Eczacı; eczane, ecza deposu, ilaç üretim tesisi, kozmetik imalathanesi, ilaç ar-ge merkezi gibi müesseseleri açar, işletir veya bu tür resmî ya da özel müesseselerde mesul müdürlük yapar.” cümlesinin ilavesi gerçekleşti.
Teklif’teki “Eczane açmak üzere ruhsatnamesini almış bir eczacının mahalli belediyeden ayrıca bir iş yeri ruhsatı alması ve mahalli belediyeye harç ödemesi zorunlu değildir.” cümlesi “Eczaneler için belediyeden ayrıca bir iş yeri ruhsatı alınması ve belediyeye harç ödenmesi gerekmez.” şeklinde düzeltilmiş oldu.
Yine Teklif’te “Aynı ilçe içerisinde faaliyet gösteren eczanelerin nakillerinde nüfusa göre eczane açılması kriteri uygulanmaz.” bozuk ifade “Eczanelerin aynı ilçe içerisindeki nakillerinde nüfusa göre eczane açılması kriteri uygulanmaz.” yapılarak düzgün bir ifadeye kavuşmuş oldu.
Ne yazık ki ilçe bazında sınırlamanın büyükşehir statüsünde olan şehirlerde farklı bir şekilde ele alınması gerektiği yolundaki uyarılarımız Alt Komisyonda da dikkate alınmamıştır. Özellikle İstanbul gibi metropollerde ilçe sınırları bazen sadece bir cadde ya da sokak olabilmektedir. Eczacı eczanesini aynı sokakta karşı tarafa nakilde sorun yaşayabilecektir. Hiç olmazsa nüfusu 3 milyondan fazla olan büyükşehirlerde ilçe sınırı olarak büyükşehir sınırlarının kabul edilmesi benimsenmesi elzemdir.
“Zorunluluk halleri için istisna olmalı” dediğimiz durum dikkate alınarak “Doğal afet ve mücbir sebep nedeniyle nüfus azalması halinde o yerleşim yerinde bulunan eczanelerin naklinde nüfusa göre eczane açılması kriteri uygulanmaz. Bu halin tespit ve ilanı Sağlık Bakanlığınca yapılır.” şeklindeki çok gerekli bir hüküm ilave edildi.
Ancak söz konusu yazımızda belirttiğimiz “Eczacılara, meslekte geçirilen toplam yıl sayısı ile eczacının hizmet puanı çarpımı sonucu tespit edilen yerleştirme puanı verilir.” cümlesinin mükerrerlik içerdiğini, onun yerine “Farklı ilçelerde çalışılmış ve katsayıları da farklı ise her bir ilçedeki hizmet puanları toplanarak yerleştirme puanı oluşturulur.” cümlesinin konulması fikrimizin bir kısmı dikkate alınarak “Eczacı birden fazla ilçede çalışmış ise hizmet puanları toplanır.” şeklinde bir düzenleme yapılmışsa da “Eczacılara, meslekte geçirilen toplam yıl sayısı ile eczacının hizmet puanı çarpımı sonucu tespit edilen yerleştirme puanı verilir.” cümlesi korunarak aynı mükerrerlik durumu devam ettirilmiştir. Bu hususun Sağlık Komisyonunda düzeltilmesi gereklidir.
Muvazaalı olarak eczane açıldığının tespiti halinde, ruhsatnamenin iptal edileceği ve eczacının beş yıl süreyle eczane açamayacağı hükmüne “Muvazaanın eczacılar arasında yapılmış olması halinde, eczane açma yasağı hepsi hakkında uygulanır.” cümlesi ilave edilmiştir. (Bu ilave özellikle karı-koca eczacılar için haksız ithamlara yol açabilir mi?)
Eczanelerde reçete kaydına ilişkin hüküm “Eczanelerde günlük reçetelerin kaydı Sağlık Bakanlığınca belirlenen usullere göre tutulur.” şeklinde gayet basit bir cümleye dönüştürülmüştür ki çok yerinde bir düzeltme olmuştur.
Alt Komisyonda münhasıran eczanelerde satılacak ürünlerle ilgili bir değişikliğe gidilmezken, eczanelerde satılabilen ürünlerle ilgili yapılan değişiklikle “veteriner tıbbi ürünler” içinden “veteriner biyolojik ürünler” hariç tutulmuş, ayrıca “tıbbi malzemeler” için “kapsamı Sağlık Bakanlığınca belirlenen” ibaresi eklenmiştir.
Vereseli eczanelerle ilgili “reşit oluncaya kadar” ifadesinin “yirmi yaşını bitirinceye kadar” olarak değiştirilmesi önerimiz de dikkate alınmamıştır. Halbuki bu değişiklik de elzemdi ve özellikle İl Sağlık Müdürlüklerinin sıkıntıya düşmelerini önleyecekti.
Ayrıca “Eczanenin hizmet verdiği saatlerde mesul müdür eczacı, ve varsa ikinci eczacı ve yardımcı eczacılar, görevi başında bilfiil bulunmak mecburiyetindedir.” cümlesindeki “mesul müdür eczacı”dan sonraki “ve”den önce virgülün yer alması imla kurallarına uygun olmadığı için çıkartılması gerekirken çıkartılmadığı gibi “ve” ibaresi yerine “ve/veya” gelmesinin daha uygun olacağı görüşümüz de dikkate alınmamıştır.
Sonuç olarak TEB’in Sağlık Bakanlığı ile mutabık kalınan metinde kesinlikle değişiklik yapılmaması yolundaki ısrarının kontrollü değişikliğe sıcak bakma şeklinde değişmesi ve aşağıda maddeler halinde sıraladığımız düzeltmelerin Sağlık Komisyonunda yapılmasının eczacıların menfaatine olacağının bilinmesi arzumuzdur.
Yapılması gerekli düzeltmeler:
1. Kanun’un değişen 5. maddesinin (3) üncü fıkrasına “Nüfusu 3 milyondan fazla olan büyükşehirlerde ilçe sınırı olarak büyükşehir sınırları kabul edilir.” hükmü ilave edilmelidir.
2. Kanun’un değişen 5. maddesinin (5) inci fıkrasındaki “Eczacılara, meslekte geçirilen toplam yıl sayısı ile eczacının hizmet puanı çarpımı sonucu tespit edilen yerleştirme puanı verilir.” cümlesi tamamen çıkartılmalıdır.
3. Kanun’un değişen 35. maddesinin (1) inci fıkrası “Eczanenin hizmet verdiği saatlerde mesul müdür eczacı ve/veya varsa ikinci eczacı ve yardımcı eczacılar, görevi başında bilfiil bulunmak mecburiyetindedir.” şeklinde olmalıdır.
4. Şu madde ilave edilmelidir:
Kanun’un 9 uncu maddesinin son fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Şu kadar ki; ölen eczacının çocuğu bu müddetin hitamında yirmi yaşını bitirmemişse bitirinceye veya eczacılık fakültesine girdiği takdirde bu tahsili tamamlayıncaya kadar devam eder.”
Kanun değişikliğinin hayırlı olmasını temenni ederiz.