Dr. Mahmut TOKAÇ
Eczacıların epeydir beklenti içinde oldukları “Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” 23 Ağustos 2014 Cumartesi günü Resmi Gazete’de yayımlandı. Toplam 5 maddelik Yönetmeliğin iki “yürürlük” maddesi çıkarıldığında aslında sadece üç hususta değişiklik getirdiği görülmektedir. Büyük beklentileri olan eczacıları tam bir hayal kırıklığına uğratan ve “dağ fare mi doğurdu?” sorusunun sorulmasına sebep olan değişikliklere bir göz atalım:
1- Muvazaa değerlendirmesiyle ilgili 11. maddenin sadece eczane açılırken işe yaraması gibi bir durum ortaya çıktığından faaliyette olan eczanelerle ilgili muvazaa şüphesi olduğunda da muvazaa değerlendirmesi yapılabileceğini belirten değişiklik:
MADDE 1 – 12/4/2014 tarihli ve 28970 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Yönetmeliğin 11 inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(2) Faaliyette olan eczanelerle ilgili muvazaa şüphesi bulunması halinde de muvazaa değerlendirmesi Yönetmelik hükümleri ve Kurumca belirlenecek usûl ve esaslar doğrultusunda yapılır.”
2- Eczane isimlerinin il içindeki bir başka eczaneyle aynı isimde olamayacağına ilişkin 25. maddenin birinci fıkrasındaki “il veya ilçe” ibaresini sadece “il” olarak değiştiren aşağıdaki hüküm:
MADDE 2 – Aynı Yönetmeliğin 25 inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(1) Bu Yönetmelik yürürlüğe girdikten sonra açılacak ve nakil yapılacak eczanelerin isimleri, eczanenin açılacağı il içinde bulunan eczanelerle aynı isimlerde olamaz.”
Aslında yapılmamış olsa idi bile aynı il içinde aynı isimli eczane açılamayacaktı. Olmasa da olurdu yani.
3- Eczane denetimleriyle ilgili 46. maddenin birinci fıkrasında yer alan “denetimlerin Kurum sağlık denetçisi veya sağlık müdürlüğü tarafından görevlendirilecek eczacı tarafından yapılacağı” ifadesindeki “veya” ibaresini kaldırarak sanki Kurum sağlık denetçilerinin tek başına denetleme yapamayacağı gibi bir anlam ifade eden bir değişiklik ile sağlık müdürlüğünde görevli eczacı yoksa “diğer kamu eczacılarının sağlık müdürlüğünce görevlendirilerek denetleme yapabileceğine” dair hükmün “ildeki Bakanlık ve bağlı kuruluşlarına ait kurum ve kuruluşlarda görev yapan eczacı veya resmi tabip” şekline dönüştürülmesidir.
MADDE 3 – Aynı Yönetmeliğin 46 ncı maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(1) Eczane denetimleri, Kurum sağlık denetçileri, sağlık müdürlüğü tarafından görevlendirilecek eczacı, sağlık müdürlüğünde görevli eczacı yoksa ildeki Bakanlık ve bağlı kuruluşlarına ait kurum ve kuruluşlarda görev yapan ve sağlık müdürlüğü tarafından görevlendirilecek eczacı veya resmi tabip tarafından yapılır.”
Bu fıkra sanırım 6197 sayılı Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Kanun’un 31. maddesinde yer alan “Teftiş, sağlık müfettişleri veya sağlık müdürleri ve yahut Sağlık ve Sosyal Yardım Vekaleti veya müdürlüğünce tensip edilecek resmi tabipler tarafından yapılır.” hükmüne daha yakın olması ve diğer kamu eczacılarının denetime yetkili olmasının sakıncasını ortadan kaldırma amacıyla yapılmış değişikliktir.
Her üçüne de bakıldığında Kurum’un kendi iç işleyişini düzenlemeye yönelik olarak değişikliklerin yapılmış olduğu anlaşılıyor. Halbuki 12 Nisan 2014 tarihinde yayımlanan Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Yönetmelik yayımlandıktan sonra kaleme aldığım ve 26 Nisan 2014 tarihinde bu sütunlarda yayımlanan “Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Yönetmelik Neleri Değiştiriyor?” başlıklı yazımda yeni Yönetmelik’te olumsuz gördüğüm hususları yazmış ve gerekçelerini de açıklamıştım. O olumsuzluklar özetle maddeler halinde şu şekildeydi:
1- Yardımcı eczacı çalıştırma zorunluluğu ve yaptırımı
2- Eczanelerin kapısının caddeye bakma zorunluluğu
3- Hizmet puanı hesaplanması
4- Eczane açmak için verilen 60 gün zor(unlu)luğu
5- Eczaneler arası ilaç takasının il içi eczaneler ile sınırlandırılması
6- Yapı ruhsatı veya yapı kullanım izin belgesi
7- Eczanenin internet sitesi kuramaması
(Ayrıntıları http://www.ivek.org.tr/eczacilar-ve-eczaneler-hakkinda-yonetmelik-neleri-degistiriyor-173yy.htm linkindeki yazımda okunabilir.
Söz konusu yazımın sonunu da; “Burada belirttiğim önemli aksaklıkların mutlaka yeni düzenlemelerle ortadan kaldırılması gerekeceğini ve yönetim görevindeki arkadaşlarımızın bu hususları düzeltme konusunda gayretlerini gördüğümü belirtiyor, yeni Yönetmeliğin eczacı camiasına hayırlara vesile olmasını diliyorum.” diye bitirmiştim.
Daha sonra İVEK olarak İstanbul Eczacı Odası ile ortaklaşa düzenlediğimiz, 6 Haziran 2014 Cuma günü Bakırköy Cem Karaca Kültür Merkezinde benim yönetimimde gerçekleştirilen ve SGK yöneticilerinin de katıldığı “6197 ve Yeni Eczacılık Mevzuatı Bilgilendirme Toplantısı”nda, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’dan katılan Başkan Yardımcısı Dr. Hüseyin Yılmaz’ın sunumunun ardından eczacılar Yönetmeliğe ilişkin sorunlarını aktarmış, bir kısmı orada cevaplandırılmıştı. Cevaplanamayanlar bir dosya halinde kendilerine sunulmuş, sorunların giderilmesine yönelik çalışmalarda bulunulacağı belirtilmişti. Üstelik daha sonraki görüşmelerimizde Yönetmelik değişikliği çalışmalarının olduğu yolundaki beyanlar ile de eczacılar ciddi bir beklentiye girmişlerdi. Son yayımlanan bu değişiklik ne yazık ki bu beklentileri karşılamaktan oldukça uzaktır.
Kurumun sadece kendi iç işleyişindeki aksaklıkları gidermeye yönelik yaptığı anlaşılan ancak eczacıların beklentilerine cevap vermeyen, özellikle İstanbul eczacılarının her gün yaşadığı imarla ilgili sorunu bile çözemeyen değişikliğin yapılamamasını, o konumlarda bulunmuş ve mevzuat hazırlamanın güçlüklerinin farkında birisi olarak anlayışla karşılıyorum. Özellikle iş yoğunluğu içinde gerekçelerini de oluşturarak Yönetmelik hazırlayacak yeterli zaman bulamadıklarını düşünüyorum. Bu yüzden Kurum’daki dostlarıma yardımcı olmak üzere kendi hazırladığım bir Yönetmelik Değişiklik Taslağını aşağıda gerekçeleriyle birlikte veriyorum. Üzerinde yapılacak küçük bir çalışmayla (ki arzu ederlerse ben de bu çalışmaya destek verebilirim) yayımlanabilirse mevcut aksaklıkların bir an önce giderileceğini ümit ediyorum.